Od lat kształtuje się zwyczaj obchodzenia polskiej Wielkanocy. Tradycja ta sięga XIV wieku i jak łatwo się domyślić – od tego czasu wiele się zmieniła. Powstałe różnice są wynikiem rodzinnych, zmiennych zwyczajów i napływania trendów wprost zza oceanu.
Obecnie zaczynamy święta od przygotowywania domu. Sprzątanie, dekorowanie stołu, sadzenie rzeżuchy i tworzenie pisanek w domowym zaciszu stało się nijako rytuałem, rozwijanym przez dziesiątki lat. Do dekorowania jajek używamy farbek, obierek z cebuli, lakierów do paznokci, a także włóczki. Następnie, w Niedzielę Palmową, która symbolizuje wjazd Jezusa do Jerozolimy, wszyscy wierzący udają się do Kościoła.
Oczywiście z czasem, do tych zwyczajów, dołączyły upominki wielkanocne oferowane przez Zajączka, stukanie jajkami, oblewanie się wodą w Śmigusa- Dyngusa oraz święcenie pola.
Skoro w samej Polsce jest tak wiele różnych zwyczajów, to jak wygląda Wielkanoc w innych zakątkach świata? Które tradycje powielają się z tradycjami polskimi, a jakie są nam zupełnie odległe?
Irlandzki marsz świąteczny
Ozdoby wielkanocne i pyszne śniadanie to niejedyny sposób na świętowanie Wielkiej Soboty i Wielkiej Niedzieli. W Irlandii chociażby odbywa się pochód, w którym to uczestniczy wiele tysięcy mieszkańców. Każdy z nich demonstrować musi… swoje zmęczenie. Chęć urlopu, świętowania i zakończenia postu okraszona jest zabawą, radosnymi okrzykami i podążaniem za rzeźnikiem, który na przodzie niesie nabitego na bal śledzia. Pod koniec świętowania śledź zostaje wrzucony do rzeki, symbolizując w ten sposób zakończenie okresu postnego. Przywódca marszu często nakłada na ten sam kij kwiaty, oficjalnie zwiastując nadejście dni wolnych od pracy i szkoły.
Naturalne, afrykańskie ozdoby wielkanocne do domu
A konkretnie – do domu, do kościoła i do miejsc przeznaczonych na modlitwę. Afrykańska Wielkanoc to przede wszystkim duchowe uniesienie, okraszone naturalnymi dekoracjami i ozdobami. Do ich tworzenia wykorzystuje się tzw. vitnage i konga, czyli kwiaty i liście bananowca, które po złożeniu przypominają kształtem motyla. Wraz z modlitwą jest czas na śpiew i oddawanie czci w formie głośnych okrzyków.
Meksyk pełen kolorowych gałązek
W Meksyku święta zaczynają się od Niedzieli Palmowej i trwają cały tydzień. Semana Sante czci się poprzez procesję, podczas której święci się gałązki palm. Gałązki ozdabiane są kolorowymi wstążkami lub kwiatami, dzięki czemu ulice obfitują w najpiękniejsze barwy i kolory. Na koniec marszu gałązki podpala się, a zebrany popiół służy do obsypywania głowy i ramion.
Wielki Piątek staje się z kolei duchowym dniem, w którym odgrywa się sceny męki Jezusa, a zamiast malowania pisanek - dzieci wymieniają się czekoladowymi zajączkami.
Najbardziej hucznym dniem jest Niedziela Zmartwychwstania, podczas której przez cały dzień i noc ludzie puszczają sztuczne ognie, bawią się na karuzelach i w wesołych miasteczkach, a także żywią się w food truckach. Ostatnim etapem jest Semana Pasuca – wolny tydzień od pracy i szkoły, który pozwala na wspólne, rodzinne świętowanie.
Włoskie, rodzinne święto
Włosi spędzają Wielkanoc bardzo aktywnie – głównie poza domem. O ile w niedzielę wszystkie sklepy są pozamykane, o tyle restauracje i bary czynne są do późnych godzin nocnych. Wielkanoc bowiem jest idealną okazją do hucznego, rodzinnego świętowania, a czołową potrawą staje się jagnięcina lub baranina. Podaje się ją z salami, jajkami, a także rosołem z cappelletti, czyli pierożkami nadziewanymi mięsem.
Symbolem, widocznym na dekoracjach i dodatkach, jest baranek, który można kupić zarówno w formie cukrowej masy, jak i naszywek czy figurek. Żarliwie wierzący Włosi odwiedzają również Watykan, próbując dostać się na uroczystą mszę prowadzoną na żywo przez Głowę Kościoła.
Czeskie baranki i warkocze
Niedaleko szukać różnic kulturowych i ciekawych zwyczajów. Naszą listę zamykają bowiem nasi sąsiedzi – Czesi, który wykorzystują dekoracje wielkanocne z drewna, nazywając je pomlezkami.
Pomlezki to gałęzie wierzbowe lub jałowcowe, które plecie się ze sobą na wzór cienkiego warkocza. Ich zbieranie służy… smaganiu dziewcząt, które po zruganiu zabierają resztki roślin ze sobą, wsadzając je do wanien. Zwyczaj ten poniekąd przypomina nasz polski Smingus- Dyngus.
Po zabawie, w której uczestniczą zwykle dzieci i nastolatki, rodzice siadają do obfitego posiłku. Pisanki i ciastka popijają palenką – słodką wódką o śliwkowym aromacie. Wszystko to dopełniają biszkoptowe baranki, dekorowane lukrem i kolorowymi posypkami.
Zainspirowani? Jeśli chcesz udekorować swój dom na nadchodzące święta, pamiętając o zwyczajach i pomysłach oraz sprawdź propozycje ozdób na https://pm-m.pl/278-wielkanoc.
